Παρασκευή 6 Ιουλίου 2012

   Νέοι με ικανότητες, όνειρα και φιλοδοξίες πάντα πρέπει να στηρίζονται και οι προσπάθειες τους να βγαίνουν στο φως. Η Ιωάννα Κούρκουλου και ο Νίκος Κουκουφίλιππας είναι δύο τέτοιοι νέοι. Πρόκειται για τους μαθητές που κατόρθωσαν να βγούν νικητές στη 3η φάση του 17ου Μαθητικού Διαγωνισμού Αστρονομίας κερδίζοντας ένα εκπαιδευτικό ταξίδι στις εγκαταστάσεις της NASA στην Αλαμπάμα. Συνάντησα τα παιδιά σε μια νεανική καφετέρια στη Αγία Παρασκευή Αττικής και μου μίλησαν για το διαγωνισμό, τη επιστήμη που επέλεξαν και τα σχέδια τους για το μέλλον.  Συνάντησα δύο παιδιά με πάθος για την επιστήμη. Το διαπίστωσα πρίν καν ακόμα αρχίσει η συνέντευξη, από τον τρόπο για τον οποίο μιλούσαν για αυτό που κάνουν και αγαπάνε.



- Πώς αισθάνεστε που καταφέρνετε να επισκεφτείτε τις εγκαταστάσεις της NASA σε τόσο νεαρή ηλικία;

- Ιωάννα Κούρκουλου: Είμαι πραγματικά πολύ ενθουσιασμένη και ανυπομονώ για το ταξίδι. Πιστεύω ότι αυτά που θα δούμε στη NASA και την Αμερική θα είναι μια τρομερή εμπειρία. Είναι κάτι που περίμενα χρόνια.
  Νίκος Κουκουφίλιππας: Εμένα, εκτός των άλλων, με ενθουσιάζει ιδιαίτερα η ευκαιρία που μας δίνεται να γνωρίσουμε παιδιά από άλλες χώρες με τα οποία μπορούμε να ανταλλάξουμε κουλτούρες, σκέψεις και οράματα.


 - Ποιός είναι ο επόμενος σταθμός του διαγωνισμού;

- IK.: Στην επόμενη φάση συμμετέχουν οι 10 πρώτοι της τρίτης φάσης, φέτος 11 λόγω ισοβαθμίας. Θα περιέχει πρακτική εξέταση, παρατήρηση, θεωρητικά προβλήματα. Από εκεί θα βγούν οι πέντε πρώτοι, οι οποίοι θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα τον Αύγουστο στη Βραζιλία για την Ολυμπιάδα Αστρονομίας-Αστροφυσικής. Ευχόμαστε να πάνε όλα καλά και να τιμήσουμε τη χώρα μας, καθώς του χρόνου ο διαγωνισμός γίνεται εδώ και αυτό είναι μεγάλη μας τιμή. Ευχόμαστε να νικήσουν οι καλύτεροι ανεξάρτητα του αν είμαστε και εμείς μέσα, έτσι ώστε να πάρουμε διακρίσεις στη Βραζιλία και να ακουστεί η χώρα μας.
  NK.: Στο επόμενο μέρος δίνουμε σε θέματα που προσεγγίζουν το στυλ Ολυμπιάδας, όχι όμως τόσο δύσκολα όσο είναι η Ολυμπιάδα. Παίρνουμε δεδομένα από αστεροσκοπία και επιστημονικά εργαλεία και προσπαθούμε να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα. Μετά είναι η πρακτική εξέταση, όπου πρέπει να σκοπεύσουμε με το τηλεσκόπιο σε ένα συγκεκριμένο σημείο του ουρανού ή να αναγνωρίσουμε έναν αστερισμό. Το επόμενο πρωί μας δίνονται ασκήσεις που πρέπει να λύσουμε. Ακούγεται δύσκολο είναι όμως προκλητικό γιατί περιέχει το "ζουμί" της αστρονομίας.


- Τι σας συγκινεί ιδιαίτερα στην επιστήμη της αστρονομίας και της αστροφυσικής; Σκοπεύετε να ασχοληθείτε επαγγελματικά με αυτό το τομέα;

- ΙΚ.: Πρώτα από όλα πρόκειται για μια επιστήμη ρομαντική. Αυτό που με ελκύει ιδιαίτερα είναι η ομορφιά του ουρανού και των μυστηρίων του σύμπαντος. Δεν είμαι σίγουρη ακόμα αν θα ασχοληθώ αποκλειστικά με την αστροφυσική. Το μέλλον θα δείξει. Σίγουρα πάντως θα ασχοληθώ με την φυσική γενικότερα.
  ΝΚ.: Έχω κάνει ήδη ενέργειες με σκοπό τη μελλοντική επαγγελματική ενασχόληση με την αστρονομία. Η επιστήμη αυτή δίνει απαντήσεις σε πολλά φιλοσοφικά και υπαρξιακά ερωτήματα. Όταν παρατηρεί κανείς πόσο μικροί είμαστε στο αχανές και απέραντο σύμπαν, μπαίνει σε σκέψεις. Αυτό έχει ένα ρομαντισμό.


- Ποιά θεωρείτε πως είναι η ουσία της επιστήμης αυτής και τι πιστεύετε ότι μπορεί να προσφέρει στον άνθρωπο;

- ΙΚ.: Πρωτίστως πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η αστρονομία δεν διαφέρει σε τίποτα από τις άλλες επιστήμες. Το λέω γιατί πολλοί νομίζουν πως πρόκειται απλά για έναν κλάδο της φυσικής. Είναι όμως το ίδιο σημαντική και θεμελιώδης. Μας χρησιμεύει στο να κατανοούμε πως λειτουργεί το σύμπαν, ποιοί είμαστε, πού βρισκόμαστε, τι αντιπροσωπεύουμε, να μαθαίνουμε τα όρια και τις δυνατότητές μας.
  ΝΚ.: Εκτός του ότι απαντώνται ερωτήματα τα οποία ανέκαθεν είχε ο άνθρωπος, συνάμα με αυτή εξελίσσεται και η επιστήμη της διαστημικής που είναι η βάση για τη τεχνολογική ανάπτυξη της ανθρωπότητας. Η τεχνολογία των κινητών 3G, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται ως βάση για κυκλώματα διαστημικού σταθμού εδώ και μισό αιώνα.


 - Πείτε μου το όνομα κάπου επιστήμονα που θαυμάζετε ιδιαίτερα για το επιστημονικό του έργο;

- ΙΚ.: Ένας επιστήμονας που πάντα θαύμαζα είναι ο Tycho Brache, o οποίος παρατηρούσε για πολλά χρόνια τα ουράνια σώματα καταγράφοντας τις τροχιές τους. Αυτό υποδηλώνει μεγάλη υπομονή και αγάπη για τη  επιστήμη. Υπήρξε ακόμα δάσκαλος ενός από τους μεγαλύτερους αστροφυσικούς, του Κέπλερ.
  ΝΚ.: Θαυμάζω ιδιαίτερα δύο επιστήμονες που πρότειναν ριζοσπαστικές ιδέες, τον Νεύτωνα και τον Αϊνστάιν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως και το έργο όλων των επιστημόνων, και των αφανών. "Αν έφτασα εδώ που έφτασαείναι επέιδή στεκόμουν σε ώμους γιγάντων" έλεγε ο Νεύτων.


 - Ποιά είναι τα επόμενα βήματά σας και τα σχέδιά σας για το μέλλον; 

- IK.: Καθώς πλέον είμαι στη τελευταία τάξη του λυκείου, αυτό που βρίσκεται μπροστά μου είναι το πανεπιστήμιο. Ελπίζω να καταφέρω να σπουδάσω σε κάποιο πανεπιστήμιο της Αμερικής, έτσι ώστε να έχω περισσόερες ευκαιρίες. Διαβάζω και προσπαθώ πολύ ώστε κάποια μέρα να καταφέρω να γίνω μια σπουδαία επιστήμονας.
  ΝΚ.: Έχω κάνει ήδη ενέργειες για να σπουδάσω στο εξωτερικό. Το μακρινό όνειρο είναι η Αμερική. Όμως θα συμβιβαζόμουν και με ένα από τα καλά πανεπιστήμια που υπάρχουν στην Ευρώπη.



 - Είναι αυτό που λέγεται πως "η Ελλάδα δεν κρατάει τα παιδιά της'' ή απλώς θεωρείτε ότι έξω σας δίνονται περισσότερες ευκαιρίες;

-  IK.: Σίγουρα για όποιον προσπαθεί, έχει επιμονή και είναι συνεπής υπάρχουν ευκαιρίες και στη χώρα μας. Μπορούν να βρεθούν διέξοδοι. Παρ' όλα αυτά λόγω του ότι με ενδιαφέρει αυτός ο εξειδικευμένος κλάδος, θεωρώ ότι στο εξωτερικό θα έχω περισσότερες ευκαιρίες. Η Ελλάδα πάντως μη προσπαθώντας να διορθώσει τη κατάσταση, δεν προσπαθεί και να κρατήσει τα μυαλά στη χώρα. Δεν θέλω φυσικά να πω πως είμαι ένα από τα μυαλά αυτά, έχουμε όμως δει πολλά παραδείγματα μεγάλων επιστημόνων που φεύγουν και αυτό είναι πολύ λυπηρό. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν αξιοποιεί τίποτα.
   ΝΚ.: Συμφωνώ απόλυτα. Όσο δε αφορά εμένα, δεν μένω στην Ελλάδα, επειδή στοχεύω στο τομέα της έρευνας, ο οποίος δεν χρηματοδοτείται εδώ λόγω της κρίσης. Επειδή δεν βλέπω να βγαίνουμε σύντομα από τη κρίση, θα μου είναι δύσκολο να κάνω καριέρα εδώ.


- Η οικονομική κρίση ή η έλλειψη υποδομών σας έχουν μέχρι σήμερα δημιουργήσει εμπόδια;

- ΙΚ.: Aυτό είναι το μόνο σίγουρο. Από τότε που αποφάσισα να κυνηγήσω αυτό που μου αρέσει, κατάλαβα ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει κανένας δρόμος για να ακολουθήσω. Έτσι κατέφυγα σε ξενόγλωσσο πρόγραμμα και έφυγα από το γενικό λύκειο λόγω της έλλειψης υποδομών και υποστήριξης. Πάντα αντιμετώπιζα δυσκολίες. Δεν ήταν ποτέ εύκολο. Έπρεπε να να ψάχνω για κάποιο άνοιγμα ώστε να καταφέρω κάτι. Αυτό οφείλεται στη κατάσταση του κράτους που δεν παρέχει υποστήριξη γενική ή οικονομική.
   NK.: Φταίει το εκπαιδευτικό σύστημα. Οι καθηγητές συνήθως μένουν στο πτυχίο χωρίς να προχωρούν σε περαιτέρω μεταπτυχιακές σπουδές. Αυτό τους στερεί τη δυνατότητα να διδάξουν τους σπουδαστές καλύτερα. Εκτός αυτού λόγω έλλειψης χρηματοδότησης από το κράτος, απουσιάζουν και οι κατάλληλες υποδομές. Σε πολλά σχολεία δεν έχουν εργαστήρι φυσικών επιστημών, ενώ σε άλλα που έχουν, λείπουν βασικά εργαλεία.


 -  Ως νέοι που είστε θα θέλατε να στείλετε ένα μήνυμα στους νέους ανθρώπους;

-  IK.: Το βασικότερο είναι να κυνηγούν τους όνειρα τους όσα εμπόδια και αν συναντήσουν. Τα χρήματα με το ένα ή τον άλλο τρόπο κάποια στιγμή  θα έρθουν. Σημασία έχει να κάνουμε αυτό που μας γεμίζει και μας κάνει ευτυχισμένους.
  ΝΚ.: Άν έχεις κάποιο όνειρο δεν πρέπει να το αφήνεις ποτέ και αν το θες πολύ όλο το σύμπαν συνωμοτεί να το πετύχεις. Όσες φορές και να σκοντάψεις, οι ευκαιρίες θα εμφανιστούν ξαφνικά και τότε δεν θα πιστεύεις στα μάτια σου.


  Αυτοί οι δύο νέοι άνθρωποι είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του αυριανού εν δυνάμει επιστημονικού δυναμικού, το οποίο όμως οδηγείται μοιραία εκτός Ελλάδος. Φεύγοντας είχα μια περίεργη αίσθηση. Η χώρα μας γεννάει πάντα μυαλά που θα μπορούσαν να την οδηγήσουν πάλι ψηλά. Τα παιδιά αυτά όμως που γεννάει τα αφήνει στη τύχη τους, άλλες φορές μάλιστα τα πνίγει, δεν μπορεί να τα κρατήσει. Φταίει άραγε η λεγόμενη "συνωμοσία των μετρίων" που όπως λέγεται επικρατεί; ''Δυτυχώς η Ελλάδα δεν αξιοποιεί τίποτα". Δεν χωράει καμία αμφιβολία για αυτό.


Παπαδομανωλάκης Παναγιώτης